Skip menu

De Sint en de Pieten

Sinterklaas was een autoriteit. Je hoopte maar dat er in zijn grote rode boek goede dingen over je waren geschreven. Als kind riep ik hem ook te hulp bij een kinderruzietje in de straat. 'Ik vertel het toch aan Sinterklaas' riep ik boos. Je kan het antwoord natuurlijk al raden. 'Sinterklaas bestaat niet' riepen de grotere kinderen in koor. Ik weet niet of mijn moeder op dat moment spijt had van het verborgen houden van het geheim...

Mijn teleurstelling moet net zo hevig geweest zijn als mijn boosheid om het oneerlijke spel. Zou het in een andere tijd van het jaar plaats gevonden hebben dan had ik vast de politie genoemd. Iets in de zin van: 'mijn vader is politieagent'. Al is dat in je eigen straat natuurlijk wel duidelijk dat hij dat niet was. Brandweerman had wel gekund, maar die helpen je niet uit de brand op zo'n moment 😊.

Zijn Pieten waren leuk en grappig. Ze zwaaiden met de roe, strooiden pepernoten en wisten alles van je. Dat kwam omdat ze in opdracht van Sinterklaas door de schoorsteen gluurden om ons af te luisteren. De oude man kon moeilijk bij elk huis van zijn paard afstappen en moet al moeite genoeg gehad hebben om op de rand van het dak te balanceren.  We hadden nog een kolenkachel en een schoorsteen om onze schoen voor te zetten. Een wortel er in voor het paard en wat lekkers er in als tegenprestatie. 

Onze kleinkinderen genoten volop en de magie was overal. Bij gebrek aan een schoorsteen maakte Piet vast gebruik van het modem om binnen te komen. Onze kleindochter was daar van overtuigd. Daar werden de schoentjes gezet. Samen zongen ze sinterklaasliedjes in de hoop dat die schoentjes dan ook gevuld zouden worden. Onze kleinzoon zette een extra schoentje neer voor opa. Op dat tweede schoentje had hij een briefje geplakt. En ook dat werd gevuld met iets lekkers... 
Toen ze wat ouder werden transformeerden we het speelgoedpakhuis tot een sinterklaaspakhuis. We maakten kamers voor de speelgoedpietjes en creëerden een slaapplaats voor sinterklaas. Het paard kreeg een stal en de boot legde aan bij de zelf gebouwde kade van grind. De hele uitstalling stond gezellig in de vensterbank. Dat doen we nu niet meer. De pieten van kleur zijn in de ban, witte pietjes zijn niet beschikbaar en Sinterklaas kan niet zonder hulp. 
Wat bij mij een soort heimwee oproept is voor onze kleinkinderen het nieuwe normaal. In gesprekken met onze kleinzoon pleitte hij voor begrip. Waarom zou je iets vast willen houden als het andere mensen kwetst? Dat laatste ben ik met hem eens. 

Toch kan ik er niet aan wennen. En dat komt omdat het Sinterklaasfeest voor mij diepere wortels heeft. Verhalen over de Germaanse god Wodan die op een schimmel door het luchtruim raasde. Dat paard heette Sleipnir en had acht poten. Hij had een hulpje bij zich om door de rookgaten in de primitieve huizen te kijken. Want als je al niet af kan stappen terwijl je met je paard op een dak balanceert, dan kun je dat zeker niet als je nergens kan landen. Het hulpje werd roetzwart van de rook.
Mensen verlangden naar een nieuwe vruchtbare periode en de terugkomst van de zon. Wodan kon je belonen of straffen. En je hoopte natuurlijk op beloning. Het zijn verhalen die terug gaan naar de tijd dat de seizoenen en het licht de cyclus van het jaar bepaalden. Hoe donker en koud moet het geweest zijn in al lang vergeten tijden. 

Sinterklaas heeft een aantal trekjes van die oude Germaanse god. Hij rijdt rond over de daken. In zijn tijd hebben de huizen een schoorsteen. En pas als mensen hebben leren schrijven komt er een boek. De roe als symbool van vruchtbaarheid en de pepernoten die daar ook voor staan, het varkentje met eenzelfde symboliek, ze raken allemaal in het vergeetboek. Trouwens, dat strooien van rijstkorrels als mensen trouwen hoort ook bij deze reeks. 
En dat is waarom ik als oma uit de vorige eeuw best begrip kan opbrengen voor de pieten-nieuwe-stijl, maar er tegelijk niet aan kan wennen. Als de tradities uitsterven zal het feest uiteindelijk transformeren tot een feest waarop je cadeautjes uitwisselt. Met vrolijke, herkenbare pieten die pepernoten uitdelen aan blije kinderen. Sommige liedjes gingen samen met de pietjes in de ban. Het geheimzinnige en de magie verdwijnt. Maar wie weet is het alleen maar een kwestie van wennen...😉