De Eikkoning en de Plantmaan
De Plantmaan duurt van 16 juni tot 15 juli. De boom die erbij hoort is de Eik. De Eik is groot en sterk. Het is een van de langzaamst groeiende bomen en kan meer dan 200 jaar oud worden. Zijn stam is dan vaak hol en daar worden verhalen omheen verteld. Er worden Mariabeelden in gevonden en kinderen in verborgen om ze te beschermen tegen gevaar van buiten...
Een heilige boom
De eik is groot en sterk. Zijn stam is dik en de boom heeft een majestueuze kroon. De eik kan eeuwen oud worden. Dan wordt hij vaak ook hol. Vooral die oude eiken roepen ontzag in me op.
De Latijnse naam is Quercus Robur en betekent 'mooie kracht'. Hij wordt bestempeld als de koning van het woud.
In vroegere tijden stond hij centraal in de verering van oude volken. Druïden brachten offers onder de eik, toen een heilige boom, speciaal wanneer de Maretak er in groeide. Na de kerstening werden veel eiken omgehakt, maar mensen bleven de plekken bezoeken.
Eeuwenoude eiken
In Nordskoven (Denemarken) is een heel oud bos met drie heel oude eiken. De oudste van deze eiken, Konge egene (Koningseik), is tussen de 1500 en 2000 jaar en daarmee de oudste eik in Noord-Europa. De boom zou al een oude eik geweest zijn toen de Deense koning Gorm de Oude regeerde (916-958). Jaarringenonderzoek uit 1965 heeft uitgewezen dat de boom minimaal 1450 jaar oud is, mogelijks zelfs tot 1900 jaar oud.
De stam is hol
Denemarken: Koningseik in Nordskove
Signatuur en typologie
Aan de signatuur van de eik kun je zijn kracht al aflezen. Hij maakt je bewust van je innerlijke sterkte en kracht. Hij kan wel een stootje hebben. Van hem kan leren om rechtop blijven staan en je niet omver laten duwen. En omdat ze zo oud kan worden heb je misschien het gevoel dat ze er altijd al is geweest.
Kracht en uithoudingsvermogen kan deuren openen. Je kan de eik zonnekracht toedichten en net als de zon kan je je in zijn aanwezigheid koesteren. De eik bergt ook eigenschappen van Jupiter in zich. Met deze planeet kan je groots, gul en gastvrij zijn. In het kader van het laatste zijn er in Engeland veel pubs die 'The Oak 'heten. Er worden dus twee planeetkrachten gespiegeld in de 'persoonlijkheid' van de eik.
Een sterke en robuuste stam
Geneeskundige eigenschappen
Op lichamelijk niveau verhoogt Eik de weerstand en heeft een kalmerende werking. Door het hoge gehalte aan looistoffen werkt Eik vocht afdrijvend, desinfecterend en bloedstelpend. Het aanwezige calcium is goed voor de botten.
De Eik als zomerkoning
De Eik is groot en sterk en heeft een krachtige energie. Hij stimuleert je tot actie. Hij regeert daarom over de eerste zes maanden. De lichte helft van het jaar bereikt zijn hoogtepunt met de zomerzonnewende. Na dit tijdstip draagt hij de leiding over aan Zuster Hulst. Zij die degen met wie we de tweede helft van het jaar ingaan. Met haar altijd groene takken en haar rode besjes regeert tot de jaarwisseling.
De Eik en de Hulst spelen dus een rol bij de Zomer- en Winterzonnewende. Ken je de verhalen van de koning die na het vieren van de zomerzonnewende ritueel geofferd werd? Dan kwam er een nieuwe koning voor de tweede helft van het jaar. Je zou kunnen zeggen dat de Eik de doorgang van de twee jaarhelften symboliseert.
De Eikkoning wordt geboren in midwinter en op midzomer gedood door de Hulstkoning. Die dood is symbolisch, want tegen het eind van het jaar neemt hij op zijn beurt de regie van de Hulstkoning weer over. De Eik draagt het stokje over aan de Hulst en andersom. Of de Hulstkoning dan ook ritueel geofferd wordt lees ik nergens. De Eik heerst over het lichte deel van het jaar, de Hulst over het donkere deel. In het ene verhaal wordt verteld over twee koninklijke broers, in het andere gaat het over een koning en een koningin.
De Eik als Zomerkoning
In het boek The Celtic Lunar Zodiac staat een prachtige afbeelding van de Hulstkoningin. In The heilige buxusmoeder wordt de Hulst als vrouwelijke tegenspeler gezien. Beide boeken zijn geschreven door vrouwen en misschien zit daar het verschil. Zelf vind ik het samenspel van de koning en de koningin het meest passend, met name de donkere periode van het jaar de tijd is om in te keren. De keuze voor een koning of koningin mag je zelf maken 😉.
Hulstkoningin uit The Celtic Lunar Zodiac, p. 96
© tekst: Helena Paterson
© illustraties: Margaret Walty, 1992
Met dank voor de toestemming
Eiken op mijn pad
Het sleutelwoord van de eik is 'Kracht'. Er zijn veel eiken in de loop van de jaren op mijn pad gekomen. Ik heb er meerdere blogjes over geschreven. Zie de links hieronder.
Er staan prachtige, oude eiken in Wolfsheze. In het het bos bij het Quackjeswater in Rockanje vind je statige exemplaren. In Den Hout vertelt een Duizendjarige Eik zijn eigen verhaal. Bij Overasselt hangen ze lintjes in de boom. In Oirschot is er op de plaats van de oude eik een kapelletje gebouwd en in Velthoven staat een eik met het Mariabeeld in de kruin in de kerk. In Deventer vonden we 'Groene Mannen' in en om de kerk. En op de plaats van de Bergkerk aldaar moet een heel oude eik hebben gestaan. In het Staalduinse Bos bij Maasdijk staat een gespleten eik met een 'mensafdruk' erin. Die foto wil ik er als laatste toch nog even bij zetten...
De eik met de 'mensenafdruk' in het Staelduinse Bos
Boomkalender
De Eik maakt deel uit van de Boomkalender. Link naar deze pagina:
Bronnen
Huising, Marjannen, De heilige buxusmoeder, 2015
Maessen, Yvonne / Streefkerk, Jim, Kruiden, signatuur en eigenschappen, 1993
Paterson, Helena, The Celtic Lunar Zodiac, 1992
Websites
Hier kun je een van de versies van het verhaal van koning Eik en koning Hulst lezen.
Op de website informatie over de eeuwenoude bomen in Jaegerspris
By