Er was een oorlogssschip...

Ken je dat kinderliedje nog? Er was een oorlogsschip, er was een oorlogsschip, dat was al op een duimpje na gezonken op een klip. Tijdens een bezoek aan het museum in Batavialand kwamen we een model tegen van de 'Zeven Provinciën'. Het werd als gloednieuw oorlogsschip gebouwd in de zeventiende eeuw. Michiel de Ruyter won er veel zeeslagen mee. De spiegel aan de achterkant vormt een kleurig geheel met bovenaan een soort godin en onderaan een rode leeuw...

De Zeven Provinciën

Het schip in de museumzaal is een model van de 'Zeven Provinciën'. De spiegel op de achterkant van het schip hangt op ware grootte tegen de wand. En die is heel groot. Zo groot zelfs, dat er voor het hoofd van de vrouwelijke figuur een gat in het plafond is gemaakt omdat het anders niet paste.

Ze draagt een korenschoof in haar ene hand en een hoorn met bloemen en vruchten in de andere. Dat kan niet anders dan een godin zijn, is mijn eerste gedachte, en dat blijkt te kloppen. Maar welke?

Op het informatiebord lees ik dat het gaat om Vrouwe Abundantia. Het is niet een naam die gelijk een associatie oproept. De schoof en de hoorn doen dat wèl. Brood en bier waren belangrijk in het leven. De gevulde hoorn staat voor overvloed en moet ook verwijzen naar de rijkdom van de Republiek. Ik heb trouwens zo het vermoeden, dat ze ook geluk moet brengen tijdens de reis zoals ze daar staat in al haar kracht.

Voor het hoofd van Abundantia is een gat in het plafond gemaakt

Naast de godin staan twee blote kinderfiguurtjes. Ze blazen op een hoorn. Hun officiële naam is 'putti' (als er meer zijn). Eén zo'n figuurtje heet een putto. En als ze vleugeltjes hebben zijn het cherubijntjes. Maar deze twee zijn dus putti.

De spiegel van het schip in zijn geheel op schaalmodel

Een model van de 'Zeven Provinciën', schaal 1 :10

En waarom werd het schip gebouwd? De periode kort voor 1665 was een onrustige tijd. De dreiging van een oorlog met Engeland nam toe. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden wilde als eenheid naar buiten treden. Daarom wordt het gloednieuwe oorlogsschip 'De Zeven Provinciën' genoemd.