1 en 2 mei: Beltane
Beltane wordt gevierd op 1 mei. Het valt tussen de lente equinox en de zomerzonnewende in en is het hoogtepunt van de lente. Alles staat in bloei en de vruchtbaarheid viert hoogtij. Er werden vuren ontstoken als onderdeel van de feestvreugde. Het vee werd er tussendoor gedreven om het te reinigen en te vrijwaren van ziektes. De mensen sprongen erover in de hoop op geluk. Ze vierden de liefde en het kon een moment zijn om elkaar trouw te beloven...
Vuurfestival
Beltane is een vuurfestival. Het eerste deel van de naam kun je vertalen als 'licht'. Teine betekent vuur. De vuren werden aangestoken om de zon te vereren. De zon was onlosmakelijk verbonden met een goede oogst en daarmee met het voedsel voor de mensen.
Vuur was onmisbaar. Zonder vuur kon je in oude tijden niet overleven. Vuur mocht daarom nooit doven. Alleen in uitzonderlijke gevallen was dat het geval. Dat was als de grote feesten met vuren plaatsvonden. Als de huisvader stierf werd het vuur tijdelijk gedoofd, als de koning stierf moesten alle vuren als teken van rouw gedoofd worden.
Traditioneel werden alle vuren van het dorp gedoofd en er werd een speciaal Beltanevuur aangestoken. Je sprong er over heen om jezelf te reinigen. En je kon er samen met je geliefde overheen springen en elkaar trouw beloven. Het vee werd er tussendoor gedreven om het te beschermen tegen ziektes en om de vruchtbaarheid te bevorderen. Aan het eind van de avond nam je een takje uit het Beltane vuur mee naar huis om de haard weer aan te steken.
Het sprookje van Assenpoester is hier nog een echo van. Ze moest bij het haardvuur blijven en opletten. Het was de jongste dochter die voor het vuur moest zorgen. Ze bleef ongehuwd. Als beloning erfde ze de hoeve. Maar wat doe je daarmee als je geen gezin hebt gesticht?
(Pagina 'Levensritme en Seizoenen': Het sprookje van Assepoester).
Beltanevuur (licentie)
© Afbeelding: Stefan Schäfer, Lich
Handvasten
Beltane was ook een vruchtbaarheidsfeest waarop de liefde werd gevierd. De bloemetjes werden buiten gezet. Het was een goed moment om elkaar trouw te beloven. Bij het handvasten beloofde je elkaar trouw voor een jaar en een dag. Je was daarna vrij om bij elkaar te blijven of je eigen weg te gaan.
De belofte om een jaar en een dag bij elkaar te blijven houdt mede verband met de mogelijkheid van een ontstane zwangerschap. De moeder kon dan op steun rekenen van haar partner.
Zoals het handvasten in Orkney plaatsvond door elkaar de rechterhand te geven door de opening van de Odinsteen, zo werd de ceremonie hier uitgevoerd door de handen samen te binden met een (rood) koord in de vorm van een acht. Daarna werden ze losgemaakt en dat symboliseerde de vrije wil om bij elkaar te blijven. (een 8 lijkt op een lemniscaat en symboliseert de oneindigheid).
Het feest valt samen met de tradities rond de Meiboom en de de voorchristelijke viering van Walpurgisnacht
Meer over feesten en het jaarritme vind je op:
Bronnen
Lankester, Ko, De Keltische Maankalender in het Zonnejaar, 1994, p. 49-58
Websites
By